تجدید پذیر
منابع تجدید پذیر 3/28% انرژی الکتریسته جهان را در سال 2021 تامین نموده اند. این مقدار در سال 2020 برابر 5/28 درصد و در سال 2011 معادل 4/20 درصد بوده است. در این میان، ظرفیت نیروگاه های خورشیدی بالغ بر 175 گیگاوات افزایش یافته است که مجموع ظرفیت نیروگاه های خورشیدی جهان را به 942 گیگاوات رسانیده است.
شکل 1: ظرفیت کل نصب شده نیروگاههای تجدیدپذیر، برقابی، خورشیدی، بیومس، بادی و امواج در جهان
در نمودار زیر ظرفیت کل نیروگاه های فتوولتائیک نصب شده تا پایان سال 2020 و همچنین ظرفیت اضافه شده در سال 2021 به تفکیک 10 کشور نخست ارائه شده است.
شکل 2: ظرفیت کل نیروگاه های فتوولتائیک نصب شده تا پایان2020و اضافه شده در سال 2021 به تفکیک 10 کشور نخست
شکل 3: ظرفیت تجمعی نیروگاههای خورشیدی فتوولتائیک نصب شده تا پایان 2021 در کشورهای مختلف
شکل4: ظرفیت موجود و افزوده شده سالانه ظرفیت نیروگاه های خورشیدی نصب شده تا سال 2021
کشور ایران بر روی کمربند انرژی تابش خورشید کره زمین قرار گرفته و یکی از مستعدترین مناطق جهان از حیث دریافت انرژی تابشی خورشید میباشد. در خصوص سنجش پتانسیل انرژی خورشیدی کشور مطالعاتی در کشور انجام شده که به عنوان نمونه میتوان به نقشه تابش خورشید سانا و اطلس انرژی خورشیدی پژوهشگاه نیرو اشاره نمود.
شکل5: نقشه پتانسیل تابش خورشیدی
شکل 6: نقشه انرژی تابش خورشیدی ایران
بر طبق مطالعات پژوهشگاه نیرو متوسط سالانه انرژي تابش كلي روزانه خورشيد بر سطح زمین در شرايط آسمان كاملاً صاف معادل 6400 وات ساعت بر متر مربع و در شرايط آسمان واقعی معادل 5200 وات ساعت بر هر متر مربع برآورد گردیده است. اطلاعات زیر نشان گر پتانسیل بسیار بالای انرژی خورشیدی در ایران میباشد:
متوسط سالانه مجموع ساعات آفتابي: 3100 ساعت
كمترين ميزان مجموع سالانه ساعات آفتابي كشور مربوط به شهر رامسر معادل 1570 (اين در حاليست كه بالاترين ساعات آفتابي در جنوب آلمان به 1700 ساعت نمي رسد)
بيشترين ميزان مجموع سالانه ساعات آفتابي كشور مربوط به حاجي آباد هرمزگان معادل 3590 است.
درصد ابري بودن آسمان ايران 30% است.
متوسط ضريب توليد (ضريب ظرفيت) فتوولتائيك در كشور 20درصد مي باشد.
شکل 7: نقشه متوسط ساعات افتابی ایران
پتانسيل تابش خورشيد در ايران نزديك به پتانسيل تابش در جنوب شرقي ايالات متحده آمريكا، آفريقا و استرالياست. با توجه به اين نكته كه جهت نصب هر يك مگاوات نيروگاه فتوولتاييك حداکثر 5/1 هكتار زمين لازم است لذا در حدود 1500 كيلومتر مربع از خاك كشور امكان احداث تقريبا 100 هزار مگاوات نيروگاه فتوولتاييك وجود دارد.
در راستای توسعه هرچه گسترده تر استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، طبق مصوبه وزیر محترم نیرو، تعرفه خرید تضمینی برق از نیروگاههای تجدیدپذیر و پاک به تفکیک انواع مختلف و ظرفیتهای متفاوت این نیروگاهها برای سال ۱401 اعلام گردیده است. متن این مصوبه (به شماره 100/20/15224/1400مورخ 25/0۲/۱400) در ادامه آورده شده است. (لینک به مصوبه خرید تضمینی در اخبار)
بدین منظور ابتدا اقدامات اجرایی زیر جهت اخذ مجوزهای مربوطه به شرح زیر انجام شود:
1- پروانه احداث از وزارت نیرو
2- مجوز محیط زیست از اداره کل حفاظت محیط زیست استان خراسان رضوی
3- تاییدیه اتصال به شبکه از شرکت برق منطقه ای خراسان
4- قرارداد زمین از شرکت شهرک های صنعتی استان خراسان رضوی
و پس از تامین الزمات قانونی و دریافت مجوز های ذکر شده، لازم است جهت اخذ قرارداد خرید تضمینی برق از وزارت نیرو اقدام گردد.